Nieoceniona rola białka w diecie

Proteiny i ich rola w przyrodzie

Proteiny występują w przyrodzie powszechnie. Stanowią one budulec niemal wszystkich organizmów żywych, a nawet wirusów lub prionów. Białka zbudowane są z aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowymi. W skład białek wchodzą głównie takie pierwiastki, jak węgiel, tlen, wodór, azot i siarka, ale bardzo często do białek dołączone są przeróżne jony metali lub cukry, które nadają tym cząsteczkom określone funkcje. Białka są więc budulcem organizmów żywych. Mogą wchodzić w skład błon komórkowych (np. białka transportowe jak pompa sodowo - potasowa), pełnić rolę enzymów, a nawet brać udział w procesie powstawania innych białek (taką funkcję pełnią np. rybosomy). Na poziomie tkanek białka są głównym budulcem mięśni i na tym należy skupić uwagę, rozpatrując ich rolę w diecie.

Sprawdź: Zdrowa żywność w sklepie FoodsByAnn

Rola białka w diecie

Wiedząc, że białka stanowią niejako budulec komórek organizmu oraz że są istotne dla każdego układu narządów, nietrudno wywnioskować, że ich obecność w diecie jest niezbędna. Rekomendowane spożycie dla przeciętnej osoby o średniej aktywności fizycznej wynosi od 1 do 1,1 grama na kilogram masy ciała. Białko dostarczane w posiłkach umożliwia przede wszystkim odbudowę zużywających się tkanek. Oprócz tego wspierają np. utrzymywanie właściwego pH płynów ustrojowych. Generalnie dostarczane białko jest przydatne wszędzie tam, gdzie organizm wykorzystuje proteiny.

Aby uzmysłowić sobie rolę białka w diecie, należy zapoznać się ze skutkami jego niedoboru. Następstwami zbyt małej podaży białka może być spadek ogólnej odporności (spowodowany mniejszą ilością przeciwciał, które są zbudowane z białek), osłabienie włosów czy paznokci, a nawet zaburzenie krzepliwości krwi. Nie można więc zaniedbywać podaży tego makroskładnika w perspektywie długofalowej.

Białko a ćwiczenia fizyczne

W przypadku osób uprawiających sport (a w szczególności sporty siłowe), podaż białka powinna być nieco wyższa niż u osób mniej aktywnych. Podczas wysiłku mięśnie narażone są na mikropęknięcia sarkomerów, czyli włókien tworzących mięsień. Odbudowa pękniętych włókien prowadzi zazwyczaj do powiększenia objętości mięśnia, dlatego też regularne wizyty na siłowni powodują rozrost masy mięśniowej. Aby jednak mięśnie mogły się odbudować, potrzebują budulca dostarczanego wraz z posiłkami. Zaniedbanie wysokiej podaży białka w połączeniu z ćwiczeniami siłowymi może prowadzić do przemęczenia, a w skrajnych przypadkach nawet do trwałego uszkodzenia mięśni.

Odżywki białkowe jako uniwersalny wspomagacz diety

Utrzymanie wysokiej podaży białka może być problematyczne, bazując jedynie na konwencjonalnych posiłkach. Dlatego też wiele osób sięga po tzw. odżywki białkowe. Są to produkty zawierające proteiny pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego w postaci proszku możliwego do rozpuszczenia w wodzie, lub mleku. Produkt ten jest o tyle uniwersalny, że można go wykorzystać jako składnik takich potraw jak pancake czy wysokobiałkowe lody. Na rynku istnieje także wiele smaków odżywek, nietrudno więc znaleźć białko czekoladowe, owocowe czy o smaku słonego karmelu. Produkt ten jest idealny dla osób uprawiających czynnie sporty siłowe, które muszą uwzględnić wysoką podaż protein w diecie.