Tomografia stożkowa - charakterystyka badania, wskazania

Czym jest tomografia stożkowa?

Działanie klasycznej tomografii komputerowej opiera się na emisji promieniowania rentgenowskiego. Za pomocą takiego badania uzyskuje się obraz wybranego przekroju ciała. Wyjaśniając, mierzony jest stopień pochłaniania promieniowania przez napotkaną energię. Z kolei CBCT - tomografia stożkowa, jest badaniem bardziej precyzyjnym, ponieważ wykorzystywana jest wiązka promieniowania w kształcie stożka. Ponadto pozyskane skany można przetworzyć w obraz trójwymiarowy.

Badanie CBCT (z j. ang. Cone Beam Computed Tomography) możesz spotkać również pod innymi nazwami, takimi jak komputerowa tomografia stożkowa czy też stomatologiczna tomografia wolumetryczna. Badanie to zazwyczaj wykonywane jest prywatnie - opłatę ponosi Pacjent. Tomografię stożkową przeprowadza się po skierowaniu przez lekarza. Ta metoda diagnostyczna znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny, głównie stomatologii, laryngologii i radioterapii.

Kiedy zaleca się wykonanie tomografii stożkowej?

Tomografię stożkową wykorzystuje się praktycznie w każdej dziedzinie stomatologii. Badanie to pozwala na dokładne zobrazowanie struktur wewnętrznych, zarówno kostnych, jak i tkanek miękkich, w tym naczyń krwionośnych, nerwów, korzeni zębowych, czy zatok przynosowych. Dzięki temu jest to badanie niezwykle pomocne przy planowaniu i kontroli przede wszystkim zabiegów z zakresu implantologii. Wyniki badania umożliwiają m.in. ocenę, jaki rodzaj implantów będzie odpowiedni, a także kontrolę prawidłowości już przeprowadzonych zabiegów implantacyjnych.

Metoda ta, obok badania pantomograficznego, znajduje zastosowanie również w trakcie leczenia ortodontycznego. Uzyskane wyniki pozwalają zdiagnozować wady zgryzu, zęby zatrzymane czy wady anatomiczne twarzoczaszki. Dzięki komputerowej tomografii stożkowej można ocenić stopień zaawansowania zmian próchnicowych, czy zdiagnozować choroby przyzębia (dziąseł) i schorzenia stawów żuchwowo-skroniowych. Jest to badanie wykonywane przed leczeniem oraz w trakcie leczenia endodontycznego, potocznie określanego jako leczenie kanałowe.

Z tomografii stożkowej korzysta się również w laryngologii, m.in. w przypadku chorób uszu i zatok, zaburzeń słuchu czy oceny struktur ucha wewnętrznego. Metoda ta wykorzystywana jest także w przypadku innych schorzeń, m.in. w celu diagnostyki raka piersi czy nowotworów głowy i szyi.

Przebieg tomografii stożkowej - jak wygląda to badanie?

Komputerowa tomografia stożkowa nie wymaga szczególnych przygotowań. Nie ma potrzeby pozostawania na czczo, również godzina badania nie ma znaczenia. Konieczne jest jedynie zdjęcie wszystkich metalowych przedmiotów - biżuterii, zegarków, okularów, spinek do włosów, ewentualnie ruchomych protez zębowych i aparatów ortodontycznych.

Przed badaniem na tułów zakładany jest specjalny fartuch ochronny. Tomografię stożkową wykonuje się w pozycji siedzącej lub stojącej. W trakcie badania aparat urządzenia i jego detektor wykonują jednorazowy obrót wokół głowy Pacjenta. W tym czasie należy przez kilka-kilkanaście sekund pozostać bez ruchu. Dzięki czemu ilość oraz czas emisji promieniowania jest znacznie ograniczona. Tym samym badanie jest wysoce bezpieczne, całkowicie nieinwazyjne i bezbolesne.

Skany uzyskiwane podczas tomografii się bezpośrednio przesyłane do komputera i analizowane za pomocą specjalnego algorytmu. Pacjent otrzymuje wyniki badania w formie płyty CD lub DVD.

Nie zaleca się jednak wykonywania tomografii stożkowej u kobiet w ciąży oraz małych dzieci. Wyjątkiem są sytuacje, w których zagrożenie dla zdrowia kobiety przewyższa potencjalne ryzyko dla dziecka w trakcie badania. Zawsze, nie tylko w przypadku tomografii stożkowej, ale każdego innego badania rentgenowskiego, należy poinformować lekarza o ciąży.