Nikotynizm jako choroba cywilizacyjna

Skąd się biorą choroby cywilizacyjne?

Choroby cywilizacyjne, jak sama nazwa wskazuje, są nieodłącznym efektem postępu gospodarczego, technologicznego i społecznego. Są one bezpośrednim rezultatem różnorodnych zmian, które dążą do optymalizacji procesów związanych z produkcją i dostarczaniem dóbr konsumpcyjnych.

Współczesne społeczeństwo charakteryzuje się dynamicznym tempem życia, które często prowadzi do większej presji czasu i nadmiernego obciążenia. Związane z tym napięcie emocjonalne, stres i brak równowagi między pracą a życiem prywatnym stają się podłożem dla rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych.

Wyjątkowo powszechne jest również spożywanie przetworzonej żywności, która często jest bogata w sztuczne dodatki, konserwanty i nadmiar cukru, co prowadzi do wystąpienia otyłości, cukrzycy i innych poważnych schorzeń metabolicznych.

Ponadto, konsumpcjonizm, czyli nadmierna skłonność do nabywania i posiadania dóbr materialnych, również przyczynia się do rozwoju chorób cywilizacyjnych. Reklamy, presja społeczna i kultura konsumpcyjna skłaniają nas do nieustannego poszukiwania nowych produktów i usług, często kosztem naszego zdrowia. W efekcie, nadmierne obciążenie finansowe, brak aktywności fizycznej i utrata więzi społecznych stają się częstym towarzyszem chorób takich jak depresja, choroby serca i nadciśnienie.

Jakie są choroby cywilizacyjnych?

Bezpośrednim rezultatem korzystania przez współczesnego człowieka z narzędzi i dóbr dostępnych w XXI wieku są choroby cywilizacyjne. Te schorzenia są często efektem naszych przyjemności, źródeł relaksu lub ułatwień w codziennym życiu. Wśród takich czynników znajdują się: Internet, telewizja, media społecznościowe, fast food, słodycze oraz używki takie jak alkohol czy papierosy. Wszystkie te czynniki, będące w zasięgu naszej ręki, przybliżają nas do wystąpienia różnorodnych chorób cywilizacyjnych, takich jak:

• nikotynizm i choroby układu oddechowego,
• alkoholizm,
• choroby krążenia,
• alergie,
• nadwaga, insulinooporność czy cukrzyca typu II,
• Zespół Suchego Oka,

Ile osób jest dotkniętych nikotynizmem?

Jedną z poważniejszych chorób cywilizacyjnych, która objęta jest systemową walką, zarówno organizacji międzynarodowych, jak i poszczególnych państw, jest nikotynizm. W 2022 roku, do codziennego palenia przyznało się aż 28,8% dorosłych Polaków - 30,8% mężczyzn i 27,1% kobiet [1]. W Raporcie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2018 r. palenie tytoniu zostało wskazane jako jeden z głównych problemów zdrowia publicznego i czynników ryzyka odpowiedzialnych za przedwczesną umieralność z powodu chorób niezakaźnych. W 2020 r. 22,3% światowej populacji używało tytoniu, w tym 36,7% ogólnej populacji mężczyzn i 7,8% kobiet [1].

Co tak naprawdę uzależnia w papierosach?

Czynnikiem, który sprawia, iż zerwanie z paleniem papierosów jest trudne, są zawarte w nich alkaloidy. To organiczne związki chemiczne występujące w przyrodzie, w określonych roślinach. Znajdziemy ich inne rodzaje też w takich używkach jak kawa, herbata, ale i pomocnych lekach — w atropinie czy chininie. Tak więc problem pojawia się, gdy jak z wieloma rzeczami, nadużywa się ich.

Jak zerwać z zabójczym nałogiem papierosowym?

Na szczęście istnieje szereg sposobów na rzucenie nałogowego palenia. Są to między innymi takie jak:

• terapie indywidualne, jak i grupowe z psychologiem,
• nowoczesne środki farmaceutyczne, ograniczające lub eliminujące poczucie głodu nikotynowego,
• silna chęć rzucenia palenia, konsekwencja, walka o zdrowe życie,
• medytacja, wysiłek fizyczny, techniki relaksacyjne.

Źrodła:

[1] Balwicka-Szczyrba M. I in. Rekomendacje strategiczne na lata 2023-2027. Redukcja używania tytoniu i innych produktów zawierających nikotynę, szczególnie wśród młodego pokolenia polaków. Polska Akademia Nauk. Wydział V Nauk Medycznych Komitet Zdrowia Publicznego, Warszawa 2023.