Jak terapia integracji sensorycznej (SI) pomaga w radzeniu sobie z problemami rozwojowymi u dzieci?

Zaburzenia integracji sensorycznej - na czym polega problem?

Zaburzenia integracji sensorycznej występują, gdy mózg dziecka nieprawidłowo przetwarza informacje pochodzące z różnych zmysłów, takich jak dotyk, równowaga, słuch czy wzrok. W zdrowym procesie integracji sensorycznej mózg przetwarza bodźce z otoczenia w sposób zorganizowany i adekwatny, co pozwala na właściwe reagowanie na różnorodne sytuacje. U dzieci z zaburzeniami SI ten proces jest zaburzony, co skutkuje nadwrażliwością lub niedowrażliwością na bodźce, a także trudnościami w koordynacji ruchowej i planowaniu działań.

Na przykład dziecko z nadwrażliwością dotykową może reagować na delikatny kontakt fizyczny w sposób przesadzony, odczuwając dyskomfort lub ból. W rezultacie takie dziecko może unikać ubrań o szorstkiej fakturze, dotykania niektórych powierzchni czy nawet zabaw wymagających kontaktu z piaskiem lub wodą. Z kolei dziecko z niedowrażliwością sensoryczną może poszukiwać intensywnych bodźców, często angażując się w ryzykowne lub chaotyczne zachowania.

Diagnoza integracji sensorycznej

Pierwszym krokiem do rozpoczęcia terapii integracji sensorycznej jest szczegółowa diagnoza SI. Proces diagnostyczny obejmuje obserwację dziecka, poprzedzoną szczegółowym wywiadem z rodzicami, którzy dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat zachowań dziecka i trudności, jakie napotyka w codziennym życiu. Diagnoza skupia się na ocenie, w jaki sposób dziecko reaguje na różne bodźce i jak przetwarza informacje z otoczenia.

Terapeuta przeprowadza szereg testów i obserwacji, które pozwalają określić, w których zmysłach występują zakłócenia dotyczące odbioru segregacji przetwarzania bodźców. Diagnoza może obejmować analizę reakcji na bodźce dotykowe, równowagi oraz propriocepcję to czucie głębokie np. mocniejsze dociski - zmysł, który odpowiada za poczucie pozycji ciała w przestrzeni. Na podstawie wyników testów terapeuta opracowuje indywidualny plan terapii, dostosowany do specyficznych potrzeb dziecka.

Przykładem może być dziecko, które ma trudności z przetwarzaniem bodźców słuchowych. W trakcie diagnozy może okazać się, że dziecko nadmiernie reaguje na dźwięki z dnia codziennego, takie jak dźwięk odkurzacza czy hałas w szkole. Może prowadzić to do nadmiernej drażliwości i trudności w skupieniu uwagi, a nawet unikać miejsc publicznych oraz brania udziału w aktywnościach w grupie przedszkolnej czy szkolnej.

Terapia integracji sensorycznej

Terapia SI ma na celu poprawę zdolności dziecka do przetwarzania odbieranych bodźców sensorycznych. Odbywa się ona w specjalnie wyposażonej sali terapeutycznej, która umożliwia dostarczanie dziecku różnorodnych i niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania bodźców w kontrolowany sposób. W trakcie terapii wykorzystywane mogą być huśtawki, trampoliny, piłki sensoryczne, równoważnie, powierzchnie o zróżnicowanej teksturze i inne pomoce, które są niezbędne do prowadzenia terapii.

Podczas sesji terapeutycznych dziecko bierze udział w aktywnościach, które stymulują określone zmysły. Celem jest nauka prawidłowego przetwarzania bodźców, co z czasem przekłada się na lepsze funkcjonowanie w codziennym życiu. Na przykład dziecko, które ma problemy z równowagą, może być angażowane w ćwiczenia na huśtawce lub równoważni, które pomagają poprawić kontrolę posturalną i koordynację ruchową. Dziecko z nadwrażliwością dotykową będzie stopniowo wystawiane na różne formy kontaktu z powierzchniami o zróżnicowanej fakturze, aby stopniowo oswajać się z bodźcami dotykowymi.

Ważnym elementem terapii SI jest to, że odbywa się ona w formie zabawy, co sprawia, że dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach. Dzięki takiemu podejściu, proces terapii jest nie tylko skuteczny, ale także przyjemny dla dziecka, co zwiększa jego motywację do udziału w sesjach terapeutycznych.